Του Γιώργου Θεοχάρη – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ: «Επί των ποταμών Βαβυλώνος εκεί εκαθίσαμεν και εκλαύσαμεν»! Αυτή είναι η αρχή ενός ύμνου που ψάλλεται κατά τις Κυριακές της Απόκρεω και της Τυροφάγου.
Είναι ένας ύμνος που οι Εβραίοι έψαλλαν κατά την Βαβυλώνεια αιχμαλωσία και που εισάγει και τώρα τους χριστιανούς στο στάδιο της Μεγάλης Σαρακοστής, κατά την οποία οφείλουμε να αγωνιστούμε για την κάθαρση από τα πάθη με πιο έντονο τρόπο, δηλαδή με περισσότερη νηστεία και προσευχή και ελεημοσύνη.
Με αυτόν τον ύμνο υποδέχονται και οι μοναχοί στο Άγιον Όρος το άνοιγμα της περιόδου της Μεγάλης Σαρακοστής τόσο στις ιερές Μονές, όσο και στις Σκήτες τα Κελιά και τα Ησυχαστήρια. Η Κυριακή της Τυροφάγου, κατά την οποία καταλύονται τα τυροκομικά και τα λοιπά αρτήσιμα εδέσματα για τελευταία μέρα πριν από την έναρξη της νηστείας των πενήντα ουσιαστικά ημερών της Μεγάλης Σαρακοστής, είναι το ορόσημο για την έναρξη του αγώνα, που υπενθυμίζει την απόσυρση του Ιησού Χριστού στην έρημο, όπου για 40 ημέρες νήστευσε και προσευχόταν, δοκιμαζόμενος από τον διάβολο, με αποτέλεσμα να μην υποχωρήσει στους τρεις πειρασμούς.
Έτσι λοιπόν το βράδυ της Κυριακής της Τυροφάγου τελείται στο Καθολικό της Μονής ο Εσπερινός και στην συνέχεια παρέχεται η τράπεζα, κατά την οποία ψάλλονται διάφορα κατανυκτικά τροπάρια και τελείται το Απόδειπνο, μετά το τέλος του οποίου όλοι οι μοναχοί, αφού πρώτα προσκυνήσουν το άγιο Ευαγγέλιο, ζητούν συγχώρηση από τον ηγούμενο και από όλους τους αδελφούς και στην συνέχεια αποσύρεται ο καθένας στο κελί του για να περάσει ένα τριήμερο με πιο έντονη προσευχή και ανάγνωση τόσο στην Αγία Γραφή, όσο και στους πατέρες της Εκκλησίας με κείμενα που έχουν σχέση με την περίοδο των αγώνων της Μεγάλης Σαρακοστής, καθώς και στην Κλίμακα του αγίου Ιωάννου του Σιναΐτη, η οποία αναγινώσκεται κατά την διάρκεια της τράπεζας των μοναχών καθόλη την Μ. Σαρακοστή. Το ίδιο τυπικό ακολουθούν και οι μοναχοί στις Σκήτες.
Αυτό σημαίνει ότι τρεις ημέρες οι περισσότεροι μοναχοί απέχουν όχι μόνο από την τροφή, αλλά και από το νερό, εκτός βεβαίως από τους ασθενούντες. Στο τριήμερο αυτό εξέρχονται από τα κελιά τους για να πάνε μόνο στις ιερές ακολουθίες στο Καθολικό της Μονής ή στο Κυριακό της Σκήτης και απέχουν από κάθε άλλη δραστηριότητα και επαφή με τον κόσμο. Αποχή δηλαδή από τις οποιεσδήποτε επικοινωνίες που θα μπορούσαν να διαταράξουν την αυστηρή αυτή τριήμερη απομόνωση, σύμφωνα με την μοναχική παράδοση.
Παράλληλα αρχίζουν να διαβάζονται από την καθαρά Δευτέρα κατά την ακολουθία του Όρθρου και μέχρι την Παρασκευή της εορτής του αγίου Λαζάρου στον Ναό οι κατηχήσεις του αγίου Θεοδώρου του Στουδίτη, αλλά και κείμενα του οσίου Εφραίμ του Σύρου, καθώς και από το Λαυσαϊκό του Ιωάννη Μόσχου, ανάλογα με το τυπικό κάθε Μονής. Επίσης διπλασιάζεται η ανάγνωση του Ψαλτηρίου και του ιερού Ευαγγελίου κατά την διάρκεια των ιερών ακολουθιών. Μία από τις ωραιότερες επίσης ακολουθίες της Μ. Σαρακοστής είναι η ακολουθία του Μεγάλου Αποδείπνου με τα κατανυκτικά τροπάρια, όπως το «Μεθ´ ημών ο Θεός» και το «Κύριε των Δυνάμεων».
Την καθαρά Τετάρτη τελείται η θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων, όπου ψάλλονται με μελωδικό τρόπο οι ύμνοι «Κατευθυνθήτω η προσευχή μου» και το «Νυν αι Δυνάμεις των ουρανών», και στην συνέχεια ακολουθεί η παράθεση νηστίσιμης τράπεζας, κατά την οποία οι μοναχοί γεύονται τροφής άνευ ελαίου μέχρι του πρώτου Σαββάτου, κατά το οποίο εορτάζεται το διά κολλύβων θαύμα του αγίου Θεοδώρου.
Έτσι κατά κάποιο τρόπο τελειώνει η πρώτη εβδομάδα των νηστειών, μετά δηλαδή από την αυστηρή απομόνωση, την αυστηρή νηστεία και την ένταση στις προσευχές και τις μετάνοιες που κάθε μοναχός τηρεί σύμφωνα με τον κανόνα που έχει και ανάλογα βεβαίως με τις σωματικές του δυνάμεις.
Το news-nea.gr ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει περί των επωνύμων ή ανωνύμων σχολίων - απόψεων που φιλοξενεί. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών, επικοινωνήστε μέσω εμαιλ έτσι ώστε να αφαιρεθεί. Σχόλια που θα υποπέσουν στην αντίληψή μας, με αναφορές σε προσωπικά δεδομένα, τηλέφωνα, εμαιλ, υβριστικά ή συκοφαντικά, αλλά και αυτά που παραπέμπουν σε διαφήμιση θα αφαιρούνται.
